Onderwerpen in dit artikel:
- Inleiding
- Wat zijn flavonoïden?
- Wat is de functie van flavonoïden?
- Bronnen van flavonoïden
- Conclusie
Inleiding
Heb je wel eens gehoord van flavonoïden? En vraag je je af wat het zijn? Flavonoïden zijn krachtige, natuurlijke stoffen die in veel van ons eten te vinden zijn. Ze zijn erg belangrijk voor onze gezondheid en welzijn, hoewel je je daar misschien niet eens bewust van bent. Flavonoïden hebben verschillende functies en dragen bij aan het behoud van onze algehele gezondheid. Maar wat zijn ze precies? Waar komen ze vandaan? En nog belangrijker, wat doen ze precies in ons lichaam? In dit artikel leggen we je uit wat flavonoïden zijn, waar ze vandaan komen, en wat ze doen. Lees je mee?
Wat zijn flavonoïden?
Flavonoïden. Een ingewikkeld woord, maar een stuk toegankelijker en begrijpelijker dan je misschien denkt. Flavonoïden zijn een soort verbindingen die overvloedig in de natuur aanwezig zijn. Ze vormen een belangrijke groep natuurlijke stoffen die een belangrijke rol spelen in de groei, bloei en gezondheid van planten.
Flavonoïden zijn verantwoordelijk voor de verschillende kleuren die we zien in bloemen, planten, fruit en groenten. Het rood van een tomaat, het diepe paars van een aubergine, de fel gele kleur van een citroen, de donkergroene kleur van een cactus of de verschillende felle kleuren van tulpen... Allemaal het resultaat van flavonoïden! De naam ‘flavonoïde’ komt van het Latijnse ‘flavus’, wat ‘geel’ betekent. Het verwijst naar het gebruik van plantaardige kleurstoffen voor het geel verven van natuurlijke materialen zoals zijde en wol.
Naast het toevoegen van kleur aan de plantenwereld, zijn flavonoïden ook betrokken bij een aantal verschillende biologische functies. Het zijn natuurlijke antioxidanten. Zo spelen ze bijvoorbeeld een rol in de filtering van UV, symbiotische stikstoffixatie en celcyclusremming. Symbiotische stikstoffixatie is een proces waarbij bepaalde bacteriën in de wortels van planten (voornamelijk peulvruchten) stikstof uit de lucht omzetten in stoffen die de plant kan gebruiken voor groei. Celcyclusremming verwijst naar het proces van het stoppen of vertragen van de deling van cellen. Dit kan gebruikt worden in medische behandelingen om de groei van kankercellen te beheersen.
Naast deze belangrijke functies, fungeren ze als chemische boodschappers, groeiregulatoren en verdedigingsstoffen tegen ziekteverwekkers en dieren die planten opeten. Het zijn dus bijzondere stofjes met een aantal zeer belangrijke functies!
Herkomst van flavonoïden
Flavonoïden zijn te vinden in planten. Ze vormen een natuurlijk onderdeel van het plantaardige ecosysteem. Ze komen overal in het plantenrijk voor en zijn te vinden in alle soorten groenten en fruit, waaronder appels, bessen, uien en spinazie, om er maar een paar te noemen. Daarnaast zijn ze ook te vinden in consumptiegoederen die afgeleid zijn van planten, zoals thee en wijn. Ook zijn er minder voor de hand liggende bronnen van flavonoïden, zoals bijvoorbeeld pure chocolade.
Ontdekking van flavonoïden
De Hongaarse scheikundige Albert Szent- Györgyi heeft in 1936 ‘per ongeluk’ flavonoïden ontdekt, toen hij zelf dacht een nieuwe vitamine te hebben gevonden in een medische proef bij een patiënt met bloedend tandvlees. Pas vanaf 1952 werden de stofjes erkend als flavonoïden door Duitse onderzoekers en werden ze officieel zo genoemd. Zij ontdekten dat flavonoïden essentieel waren voor de gezondheid van planten, met functies variërend van het geven van kleur aan bloemen om bestuivende insecten aan te trekken, tot het beschermen van planten tegen schadelijke ziekteverwekkers. Sinds deze ontdekking, zijn er een groot aantal studies gedaan naar flavonoiden, vanwege hun potentiële gezondheidsvoordelen voor de mens.
De bekendste flavonoïden
Er bestaan duizenden verschillende flavonoïden. Vandaar dat wetenschappers ze hebben opgedeeld in 7 subgroepen: flavonolen, catechines, flavanonen, flavonen, fyto-oestrogenen, anthocyanen en pro(anto-)cyanidine. Er zijn echter een aantal flavonoïden die het bekendst zijn, aangezien zij in grote hoeveelheden voorkomen in ons voedsel. De bekendste flavonoiden zijn o.a. quercetine, kaempferol en myricetine.
Quercetine
Quercetine is waarschijnlijk de bekendste flavonoïde en komt in veel verschillende voedingsmiddelen voor, zoals o.a. appels, uien, bessen, rode wijn, kappertjes en thee. Naast zijn antioxidantwerking heeft quercetine ook ontstekingsremmende eigenschappen.
Kaempferol
Kaempferol is te vinden in voedingsmiddelen zoals kruisbessen, bramen, spinazie en broccoli. Net als quercetine is kaempferol een antioxidant.
Myricetine
Myricetine is te vinden in verschillende soorten bessen, walnoten, olijven, en donkere chocolade. Myricetine is niet alleen een antioxidant, maar heeft ook anti-inflammatoire (ontstekingsremmende) eigenschappen.
Er zijn, naast deze 3 flavonoïden, nog een heleboel andere flavonoïden, met allemaal hun eigen functie(s). Ze hebben wel allemaal iets gemeen: Ze zitten in veel van onze voedingsmiddelen en kunnen bijdragen aan onze algehele gezondheid en welzijn. Door een dieet te volgen dat rijk is aan verschillende bronnen van flavonoïden, kunnen we profiteren van de unieke voordelen die elk van deze krachtige stoffen te bieden heeft.
Wat is de functie van flavonoïden?
Flavonoïden doen eigenlijk verschillende dingen in planten en in ons lichaam. Ze voeren diverse taken uit die essentieel zijn voor de gezondheid en het welzijn van planten en mensen. Van het bevorderen van de groei en het beschermen tegen ziektes in planten tot het ondersteunen van onze lichaamscellen en hartgezondheid. We zullen de rol van flavonoïden in de natuur en in ons lichaam verder uitleggen.
De rol van flavonoïden in de natuur
Flavonoïden spelen in de natuur een grote rol bij het ondersteunen en bevorderen van de gezondheid en groei van planten. Ze zijn onmisbaar en hebben verschillende cruciale functies.
Eén van de meest belangrijke taken is het beschermen van planten tegen ziektes. Flavonoïden vormen een soort schild voor planten, waardoor ze beter bestand zijn tegen ziekteverwekkers zoals bacteriën, virussen en schimmels.
Daarnaast bevorderen flavonoïden ook de groei van planten. Ze helpen bij de regulatie van celgroei en celdeling en spelen een rol bij de vorming van bloemen en vruchten. Doordat flavonoïden de mooie kleurtjes aan bloemen geven, helpt dit om bestuivers zoals bijen aan te trekken, waardoor de plant zich goed kan voortplanten.
De rol van flavonoïden in je lichaam
Ook in je lichaam vervullen flavonoïden een belangrijke rol. Ze hebben een aantal belangrijke functies die bijdragen aan onze algehele gezondheid en welzijn.
Eén van de belangrijkste taken van flavonoïden in ons lichaam is het beschermen van onze cellen. Doordat flavonoïden krachtige antioxidanten zijn, zorgen ze ervoor dat je lichaamscellen worden beschermd tegen schade door vrije radicalen. Ze ‘neutraliseren’ als het ware de vrije radicalen. Vrije radicalen dragen bij aan veroudering en ziekten.
Daarnaast dragen flavonoïden bij aan de gezondheid van ons hart en onze bloedvaten. Ze helpen bij het verlagen van de bloeddruk, het verminderen van ontstekingen en het verbeteren van de gezondheid van onze bloedvaten. Ze kunnen zelfs helpen het risico op hartziekten te verlagen.
Flavonoïden zijn continu aan het werk binnenin je lichaam. Dit gaat 24 uur per dag, 365 dagen per jaar zo door. Ze helpen je gezond te houden en je lichaam optimaal te functioneren. Voor zowel planten als mensen zijn flavonoïden dus onmisbaar!
Bronnen van flavonoïden
Nu we hebben besproken wat flavonoïden zijn en waarom ze zo belangrijk zijn voor de gezondheid van planten en mensen, vraag je jezelf misschien af waar je deze bijzondere stofjes allemaal in kunt vinden? Gelukkig zijn er enorm veel verschillende bronnen van flavonoïden, waarvan er veel waarschijnlijk al onderdeel zijn van jouw dieet. Je vindt flavonoïden in verschillend gekleurde groenten, fruit en allerlei andere voedingsmiddelen die we allemaal dagelijks eten.
Hoe je de inname van flavonoïden kunt verhogen
Aangezien flavonoïden zulke gezondheid bevorderende eigenschappen hebben, kan het zo zijn dat je er meer van wilt eten. Gelukkig zijn flavonoïden aanwezig in veel verschillende soorten voedingsmiddelen en kun je de inname ervan gemakkelijk verhogen door bijvoorbeeld te kiezen veel meer (verschillende) kleuren op je bord. Varieer met verschillende soorten groenten en fruit, maar denk ook eens aan (groene) thee of een glaasje witte of rode wijn.
Ook pure chocolade is een uitstekende bron van flavonoïden. Vooral pure chocolade met een hoog cacao percentage, is een goede keuze. Probeer hier (net zoals bij wijn) niet teveel van te consumeren, want dan is het uiteraard minder gezond.
Je kunt er ook voor kiezen om naast je voeding een supplement te nemen om je inname van flavonoïden te verhogen. Vooral wateroplosbare kruidensupplementen met micellentechnologie - ook wel botanicals genoemd - zijn hier (vanwege de extreem hoge lichaamsopname) uitermate geschikt voor. Zo heb je bijvoorbeeld wateroplosbare kurkuma, boswellia, gember en propolis, welke de hoeveelheid flavonoïden in je lichaam direct na inname kunnen verhogen. Maar denk ook eens aan wateroplosbare CBD, wat vol zit met natuurlijke flavonoïden. ‘Gewone’ supplementen, zoals pillen, poeders en capsules zul je vaak weken tot maanden moeten gebruiken om effect te merken. Pas wel op met het gebruik van supplementen en gebruik niet teveel. Zoals met alles in het leven geldt ook hierbij: TE veel is NIET goed voor je lichaam.
Zoals je ziet, is het dus vrij eenvoudig om meer flavonoïden aan je dieet toe te voegen of dit aan te vullen met een hoogwaardig, wateroplosbaar supplement.
Conclusie over flavonoïden
Je weet nu wat flavonoïden zijn en waar ze goed voor zijn. Flavonoïden zijn belangrijk voor de gezondheid van zowel planten en bloemen als mensen. Ze beschermen onze cellen en houden ons hart en bloedvaten gezond. Flavonoïden komen gelukkig in veel verschillende soorten voeding voor. Zorg er dus voor dat je voldoende groenten en fruit eet en hier goed in varieert. Let erop om verschillende kleuren te eten! Ook kun je af en toe een kopje thee of een glaasje wijn drinken of een stukje pure chocolade eten. Zo zorg je ervoor dat je genoeg van die onmisbare flavonoïden binnenkrijgt, want flavonoïden zijn de kleurrijke beschermers van je lichaam!
